Covid-19’un küresel talebi baskılamaya devam ettiği günlerde WTI vadelilerin negatif değerlere inmesine şahit olmuştuk. Depolama alanlarındaki doluluk ve limanlarda bekleyen tankerlere baktığımızda yeni negatifleri görmek hala mümkün. Texas’ın Cumhuriyetçi senatörü Ted Cruz daha geçen haftalarda Suudi’leri tehditkar bir tweet’le uyararak yoldaki filoyu geri çevirmelerini istemişti;
Genel kanaat Muhammed Bin Selman’ın Orta Doğu’da yalnızlaştırılması, tüm Amerikan askerlerinin Suudi Arabistan’dan çekilip İran’la tek başına bırakılması yönünde. Diğer taraftan günümüz petrol talebine karşılık arzı kontrol etmek için Hürmüz boğazının “herhangi bir şekildekapanması” halinde dünya petrol arzının %30 düşeceğini herkes biliyor. Petrol otokratlarının bu denli düşük fiyatlarla daha da güç kaybedeceği de aşikar olduğundan, şu anda gündemde olan konu: “Petrol piyasalarının sonsuza kadar değiştirecek bir savaş”. Bu konuyu önümüzdeki günlerde yayınlamayı düşünüyorum.
Keyifli okumalar.
Kapak resmi 10 Mayıs itibariyle marinetraffic.com’dan aldığım ekran görüntüsüdür. Kırmızı olanlar petrol tankerlerini gösterir.
Covid-19 ile birlikte küresel petrol talebi çarpıcı şekilde düşerken ABD’deki petrol depolama alanları hızlı şekilde dolmaya başlayıp üreticilerin ülkedeki petrol kuyularını kapatmaya zorlamakta ve kıyılarda büyük tanker sıkışıklığı meydana gelmektedir. Rystad Energy şirketinin analizine göre, aralarında 14 VLCC’nin de bulunduğu toplamda 43 milyon varil Suudi petrolü taşıyan 28 tankerlik filo, ABD Körfez bölgesi ve Batı sahillerine 24 Nisan – 24 Mayıs tarihleri arasında varmış olacak.
Ras Tanura’dan petrol yüklenen Suudi filo, ABD limanlarında halihazırda bekleyen 76 tankerlik sıkışıklığa ilave olacak. Bu tankerlerin büyük kısmının bulunduğu Batı Yakası’nda 25 milyon varil petrol boşaltmayı bekleyen 34 tanker beklemektedir. Buna ilaveten, benzer miktarı taşıyan 31 tanker de ABD Körfez bölgesinde boşaltılmayı bekliyor.
Rafinerilerin kapasite kullanım oranlarını jet yakıtı ve akaryakıt talebindeki düşüşe göre ayarlamak için satın almalarını iptal etmesi veya ötelemesi nedeniyle tanker sıkışıklığı son günlerde daha da tırmandı.
Rystad Energy’nin kıdemli petrol piyasası analisti Paola Rodriguez-Masiu’ya göre: “Ras Tanura’dan gelecek şekilde rezervasyonu yapılan toplam petrol hacmi, Suudi Arabistan’dan yapılan ithalatların önceki 4 haftalık ortalamasından 4 kat daha fazla. Depolama alanlarındaki güncel durum ve ABD sahillerindeki sıkışıklığı göz önüne aldığımızda bu tankerlerin geldiklerinde boşaltılmaları pek mümkün görülmüyor. ABD limanlarındaki sıkışıklık yeni üst sınırlara ulaştı.”
Eğer tüm bu Suudi tankerler geldikleri gibi boşaltılırsa, yüksek stok miktarını daha da artırarak Mart ayından beri yapılan kesintilerin tümünü aksi yönde dengeleyecektir. ABD WTI petrolünün eksi değerlere gelmesiyle sonuçlanan geçtiğimiz haftalarda petrol fiyatlarındaki keskin düşüşün ana sebeplerinden biri olan kısıtlı depolama alanı, petrol piyasasında büyüyen bir endişe.
17. hafta (24 Nisan) resmi stok verisi öncesinde, ticari ham petrol stoku 518,6 milyon varil seviyesindeydi; geçtiğimiz 5 yılın ortalamasının %9 üzerinde ve 2017 baharındaki rekor seviye olan 535,5 milyon varile sadece 16,9 milyon varil uzakta.
Paola Rodriguez-Masiu şöyle devam etti; “EIA petrol üretiminin sadece 800 bin varil/gün kadar azaldığını bildirirken, son 4 haftalık dönemde ABD rafinerilerinin ham petrol talebi 3 milyon varil/gün seviyesine düştü. Petrol üretiminin önümüzdeki haftalarda 800 bin varil/gün kadar daha düşmesini bekliyoruz. Bununla birlikte ABD sahillerine hızla yaklaşan Suudi petrolleri nedeniyle önümüzdeki 4 hafta içinde ham petrol ithalatlarının 5,8 milyon varil/gün seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz.”
Petrol üreticilerinin piyasa fiyatları ve depolama alanlarındaki kısıtlar nedeniyle bazı kuyularını kapatmasıyla birlikte ABD’deki görünüm petrol üretiminde Mayıs ve Haziran aylarında keskin bir kesintiyi destekliyor. Rystad Energy’nin 6 üreticiyle yapılan görüşmeden alınan bilgilere göre Mayıs ve Nisan’da 300 bin varil/günlük bir kesinti bekleniyor.
Şu noktaya dikkat çekmek isteriz ki toplam kuyu kapama kesintileri, ABD’nin Mart 2020’den beri yaşadığı toplam üretim düşüşünün sadece bir kısmından sorumludur. Kuyu kapama verileri sadece kapanan kuyular dolayısıyla meydana gelen üretim kayıplarını gösterir. Buna yeni kuyu açma projelerinin iptali sonucu kaybolan potansiyel üretimler dahil değildir.
